< Terug naar verzamelpagina
Auteur: Arend Steunenberg
Deel artikel

Newtons appelboom

In de boomgaard van zijn moeder zag Isaac Newton zo rond 1666 een appel uit de boom vallen en kwam zo op zijn ideeën over zwaartekracht. Ruim 350 jaar later viel tijdens de storm Eunice in februari 2022 op het terrein van National Physical Laboratories in Teddington een boom om die een ent was van (en daarmee genetisch volledig identiek aan) de boom waaruit Newton de appel zag vallen. De boom in Teddington was weliswaar genetisch volkomen identiek aan de boom van Newton, maar was het daarmee ook de echte boom?

Volgens een Griekse legende maakte Theseus in een 300 jaar oude boot een tocht van Kreta naar Athene. Tijdens de zware reis moesten alle onderdelen van de boot vervangen worden. Na de reis had het schip geen enkel origineel onderdeel meer. De boot was wel volkomen identiek aan, maar niet dezelfde als de oorspronkelijke boot. Thomas Hobbes verdiepte zich verder in deze paradox. Hij stelde zich voor dat elk stuk hout dat op de boot werd vervangen, bewaard werd om er een nieuw schip van te bouwen en vroeg zich toen af welke van de twee identieke schepen het werkelijke schip van Theseus was.

Rond 2003 kwam de voorzitter van de studievereniging Isaac Newton van de universiteit van Twente in contact met de universiteit van Cambridge. Tijdens de correspondentie die volgde, stuurde de universiteit van Cambridge een paar in een krant verpakte takjes op van een appelboom van het ras Flower of Kent. Het bleken enten te zijn van de boom waar Newton onder had gezeten. Deze enten groeiden uit tot bomen, die feestelijk werden geplant op de campus van de Universiteit Twente. Maar de boom in Twente bleek niet zo uniek als men daar dacht.

Uit archieven bleek dat in de jaren 60 een Amerikaans postorderbedrijf voor $16.50 ook al stekjes van Sir Isaac Newtons boom aanbood. Het was een geliefd geschenk voor een universitaire campus. In 1964 werd door Philips een plantaardige nakomeling van Newtons appelboom aan de Technische Hogeschool in Eindhoven (THE) geschonken. Het schijnt dat rector magnificus prof.dr. K. Posthumus van de THE tijdens zijn lunchpauzes regelmatig naar die appelboom wandelde om daar in gedachten te verzinken. Ik zou er niet van opkijken als deze zeergeleerde heer toen al, net als Hobbes, filosofeerde over de vraag: welke van al deze genetisch volledig identieke bomen is nu de werkelijke appelboom van Newton? P

Arend Steunenberg

Arend Steunenberg

Arend studeerde slavistiek aan de Universiteit van Amsterdam met als hoofdvak Russisch en als bijvak Tjechisch. Hij studeerde een jaar Russisch aan de universiteit van St. Petersburg en heeft o.a. onderwijsprojecten begeleid in Bulgarije.

Geef een reactie

Abonneer
Laat het weten als er

0 Reacties
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Neem contact op met de redactie van Phronèsis Magazine
Heb je een goed idee, wil je met ons van gedachte wisselen of heb je een vraag? We horen graag van je.
Contact opnemen
paperclipcamera-videobookmagnifiercrossmenu
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram